Kastamonu memleketim bu yazı dizisine başlarken diğerlerinde olduğu gibi pozitif ayrımcılık yapmak istedim.

Sanatçı yakın dostlarıma öncelik verdiğim gibi şehirler ve kültürleri konusunda da aynı olacak.

İkinci şehrimiz şimdiden belirtelim İZMİR yakın zamanda deprem felaketi ile sarsılan egenin incisi.

Gelelim konumuza şimdiden söylemek istiyorum yakında KASTAMONU ARAÇ KALKINDIRMA DAYANIŞMA VE EĞİTİM DERNEĞİ BAŞKANI RAFETTİN AYVACI ile hem şehrimiz hem de sanat içerikli bir söyleşimiz olacak.

KASTAMONU TARİHÇESİ ”özet” 

Kastamonu’nun, arkeolojik bazı kazı ve yüzey araştırmaları sonucunda Paleolitik dönemden günümüze kadar kesintisiz bir kronolojiye sahip olduğu görülür. Son yıllarda Cide ve Şenpazar ilçelerinde yapılan arkeolojik yüzey araştırmalarında bölgenin Epipaleolitik Dönemde de yerleşim gördüğü ele geçen bulgularla belirlenmiştir.   Kastamonu’nun Devrekâni ilçesi sınırlarındaki Kınık kazıları ile ortaya konmuştur. Bu kazılardan elde edilen gümüş sanat eserleri klasik Hitit sanatının özelliklerini yansıtırken, kazılarda bulunan diğer arkeolojik buluntular da bölgenin Erken Tunç (MÖ. 3000) döneminden itibaren iskân edildiğini gösterir.       1211-1212 tarihi ile birlikte Kayı Boyundan olan Emir Hüsameddin Çoban Bey tarafından bölge tamamen Türk hâkimiyetine geçirilir. Eflâni tımarına bağlı Şemseddin Yaman Candar tarafından kurulan beylik, Kastamonu’yu sınırlarına 1309 yılında I. Süleyman Paşa döneminde katar.          Osmanlı imparatorluğu döneminde, idari taksimat bakımından, geçmişten gelen bir yönetim merkezi olma özelliğini sürdüren Kastamonu Sancağı, doğuda Samsun, batıda İzmit, güneyde Kalecik ve kuzeydeki doğal sınırı olan Karadeniz sahili ile imparatorluğun geniş bir eyaleti olarak, cumhuriyete kadar bir idari merkez konumunu sürdürmüştür.

Milli Mücadele Yıllarında Kastamonu

 Kastamonu, Türk İstiklâl Savaşı sırasında en çok şehit veren illerden biri olmanın yanı sıra, ordunun silâh, cephane ihtiyacının nakledildiği İstanbul-İnebolu-Ankara güzergâhının güvenliğini de sağlamıştır. 

 Anıtlar ve Müzeler

Müzeler:

Arkeoloji Müzesi:

Müze, 1917 tarihinde Milli Mimari akımının kurucusu Mimar Kemaleddin Bey’in planını çizdiği binada hizmet görmektedir. 1945 yılında müze, depo olarak hizmete başlamış 1951 yılında da resmi açılışı yapılmıştır.

Etnografya Müzesi:

Etnografya Müzemizde 1997 yılında restorasyonu tamamlandıktan sonra 1887 yılında yapılmış olan Liva Paşa Konağı gibi oldukça seçkin bir mekânda bulunmaktadır.

Şeyh Şaban-ı Veli Vakıf Müzesi:

2006 yılında Kastamonu ve bölgesindeki vakıf eserlerini ve Şeyh Şaban-ı Veli ve külliyesinde kullanılan eşyaların korunması, sergilenmesi için açılmış bir müzedir.

Mimar Vedat Tek Kültür ve Sanat Merkezi 75. Yıl Cumhuriyet Müzesi:

2000 yılında Kastamonu Hükümet Konağı’nı yapan Ulusal Mimarı Akımının öncüsü Mimar Vedat Adına oluşturulan Kültür Merkezi oluşturulmuş, alan 2007 yılında ekleme ve geliştirmelerle bugünkü görünümü almıştır.

Kastamonu Valiliği Kent Tarihi Müzesi:

Kastamonu Valiliğine ait Kent tarihi Müzesi 2002 yılında Türkiye’de kurulan ilk kent müzesi ve kent arşivi çalışmalarından bir tanesidir.

İnebolu Türk Ocağı Binası:

1893 tarihinde yaptırılan ve 1912 yılında itibaren de Türk Ocağı olarak hizmet veren İnebolu Türk Ocağı Binası’nın 2006 yılındaki restorasyonundan sonra bina yerel müze olarak kullanıma açılmıştır.

Anıtlar:

Kastamonu Şehitler Anıtı

Atatürk ve Şerife Bacı Heykeli

İnanç Turizmi

Kastamonu’nun sahip olduğu tarihsel yapıların birçoğu, ilin Türk-İslam kültürü içinde kalan ve dinsel alanda kullanılan yapılardır. En eskisi yaklaşık 800 yıllık olan bu yapılar hala birebir kullanılırken, Kastamonu halkının geçmişle olan bağlantısını daima canlı tutmaktadır.

Özellikle Şeyh Şaban-ı Veli camii ve türbesi en çok ziyaret edilen mekanların başında yer almaktadır. Sahabe-i Kiram’dan olduğu kabul edilen Kays-ül Hemedanî Asgar Hazretlerinin bulunduğu Hepkebirler Camii ve Türbesi, Aşıklı Sultan, Hatun Sultan, Benli Sultan, Sacayaklı Sultan, Karanlık Evliya, Abdülfettah-ı Veli türbeleri ilk ziyaret edilmek istenen mekânlar arasında yer almaktadır.

Doğa Turizmi

KASTAMONU DOĞAL GÜZELLİKLERİ VE EKO TURİZM MERKEZİ

Küre Dağları Milli Parkı

Küre Dağları Milli Parkı, Bartın ve Kastamonu illerinin sınırları içerisinde kalan, 37.753 hektar alanı kapsayan ve 2000 yılında Milli Park ilan edilmiş bir alandır

Valla Kanyonu :

Devrekani çayının Karadeniz’e yolculuğunda Küre Dağları içinde açmış olduğu bu doğa üstü fenomen, Pınarbaşı’nın 26 km. kuzeyindeki Muratbaşı Köyü yakınlarında, Devrekani çayı ile Kanlıçay’ın buluştuğu yerde başlar. Kuzeydeki Cide’ye doğru yaklaşık 10 km. uzanan kanyon 800-1200 m. arasındaki yüksek kayalık uçurumlara sahiptir.

Çatak Kanyonu:

Azdavay ilçesi sınırlarında yer alır. İlçeye 7 km mesafededir. 6 km’si araç ile 1 km’lik kısmı da orman içi yürüyüş ile kanyonun 900 metre yüksekliğindeki seyir terasına ulaşılabilir.

Horma Kanyonu :

İçinden Zarı Çayı geçen kanyon, yaklaşık 4 km. olmasına rağmen yerel rehber kullanılmadan geçilmemesi gereken bir kanyondur. Suyun geçtiği alanlarda oluşan derin kazanlar ve kuyular Horma Kanyonunu oldukça tehlikeli kılmaktadır.

Ilgarini Mağarası : 

Pınarbaşı’nın 36 km. kuzeydoğusundaki Yamanlar Köyü yakınlarındadır. Uzunluğu 858 metre, derinliği 250 metre olan mağaraya, köyden yaklaşık 1.5-2 saatlik bir yürüyüş ile ulaşmak mümkündür.

Ilıca Şelalesi

Pınarbaşı’na 12 km. uzaklıkta Ilıca Köyü içinde yer alan şelale, 15 metre yükseklikten aşağıya dökülmektedir.  Suyun döküldüğü yerde oluşan doğal havuzun çevresi oldukça çeşitli bitki örtüsü ile  kaplanmış egzotik bir görünüme sahiptir.

ARAÇ YAYLALARI

Araç ilçesinde yaklaşık 1500 mt yükseklikte 21 adet yayla bulunmaktadır. Bölgenin yoğun ormanlık içerisinde yer alan bu yaylaların bir kısmında hala çantı tekniği ile yapılmış yayla evlerinden oluşan köyleri de görmek mümkündür.

YEMEKLER

Ala Pilav – Kastamonu

Malzemeler: ½ kg. ince bulgur, ½ kg. mercimek, 3 yumurta, 3 adet kuru soğan, 50 gr. teryağı ve tuz.

Hazırlanışı: Önce bulgur haşlanır, biraz haşlandıktan sonra bulgurun içine mercimek katılır ve suyunu tamamen çekene kadar ocakta ağır ateşte tutulur. Ayrı bir kapta ince kıyılmış soğan tereyağına atılır ve iyice kavrulur. Bu yağ pişen pilavın üzerine dökülür ve servis, pilav biraz dinlendirildikten sonra yanına taze soğan eklenerek yapılır.

Oğmaç Çorbası – Kastamonu

Oğmaç Çorbası İçin Gerekli Malzemeler:

• Un,
• 1 yumurta,
• su,
• tereyağı,
• yoğurt,
• nane,
• kırmızı pul biber.

Oğmaç Çorbası Yapılışı:

Tencerede su kaynatılır. Ayrı bir kapta un küçük topaklar halinde elle ovularak kaynayan suya azar azar bırakılır. Top olmaması için sürekli karıştırılır. Pişme kıvamına gelince su içine yoğurt ilave edilir. Ateşten alındıktan sonra üzerinde eritilmiş tereyağı gezdirilir ve en son kırmızı pul biber ve nane eklenerek hazır hale getirilir.

Kaynaklar: Ağız Tadıyla Kastamonu Mutfağı ve Kastmonu Valiliği resmi web sitesi.

Yazılacak çok şeyler var şimdilik bu kadar…

Murat YAPICI